گفتاردرمانی چیست ؟

گفتاردرمانی روشی برای ارزیابی و درمان مشکلات ارتباطی و اختلالات گفتاری یا همان صحبت کردن است. این بیماری توسط آسیب‌شناسان گفتاری زبان (SLP) شناسایی و درمان می‌شود که اغلب به این فرآیند گفتاردرمانی می‌گویند.

از تکنیک‌های مختلفی برای بهبود ارتباط در گفتاردرمانی استفاده می‌شود که این روش‌ها متناسب با نوع اختلال زبانی بیمار تعیین می‌شوند تا فرآیند گفتاردرمانی برای کودکان و بزرگسالان انجام گیرد. همچنین بزرگسالان اغلب به دلیل آسیب‌ها یا بیماری‌هایی مانند سکته مغزی، جراحی‌های مربوط به آسیب‌های مغزی و... نیاز به بهبود عملکرد گفتاری دارند.

انواع اختلالات گفتاری را بشناسید

چندین اختلال زبانی وجود دارند که به کمک گفتاردرمانی قابل درمان هستند:

• اختلالات مفصلی: اختلال مفصلی باعث می‌شود تا افراد به خوبی نتوانند صدای کلمات را بیان کنند. در این حالت صدای حروف و کلمات به صورت ناقص، تحریف شده و یا بیش از اندازه ادا می‌شوند.
• اختلال سلاست زبانی: این مشکل روی تسلط بر جریان، سرعت و ریتم گفتار اثر می‌گذارد که لکنت زبان و آشفتگی در گفتار را شامل می‌شود. فرد مبتلا به لکنت زبان در بیرون آمدن صدا مشکل دارد و به همین دلیل صحبت‌هایش ناتمام و بریده بریده شنیده می‌شود. حتی ممکن است بخشی را کلمات را به صورت تکراری بیان کند. بنابراین بیمار اغلب خیلی سریع صحبت می‌کند و کلمات را با هم ترکیب می‌نماید.
• اختلال طنین: این مشکل زمانی رخ می‌دهد که جریان هوا در حفره دهان یا بینی به صورت منظم ارتعاشات مسئول کیفیت صدا را تغییر می‌دهد. مانند افرادی که دارای شکاف کام یا اختلال عصبی و تورم لوزه هستند.
• اختلال پذیرش زبانی: فرد مبتلا به اختلال پذیرش زبانی، در درک و پردازش صحبت‌های دیگران مشکل دارد. به همین دلیل وقتی دیگران صحبت میکنند این افراد به ظاهر بی‌علاقه به مکالمه هستند. این بیماران ممکن است دایره واژگانی محدودی داشته باشند. ضمن اینکه وجود سایر اختلالات زبانی مانند اوتیسم، کم‌شنوایی و آسیب‌دیدگی در سر می‌تواند باعث بروز اختلال پذیرش زبانی شود.
• اختلال بیانی: در این بیماری فرد نمی‌تواند مفهوم و اطلاعات را به درستی بیان کند. بنابراین ممکن است نتوانند در جملات فعل درست را از نادرست تشخیص دهند. این بیماری با اختلال‌های توسعه‌ یافته‌ای مثل سندروم داون و کاهش شنوایی همراه است. همچنین می‌تواند به دلیل یک تروما در سر یا وضعیتی پزشکی بروز کند.

از سایر مشکلات گفتاری می‌توان به اختلال شناختی- ارتباطی، عدم قدرت تکلم و دیساتریا نام برد که در بخش گفتاردرمانی بیمار سکته مغزی بیشتر درباره آن‌ها صحبت می‌کنیم.

گفتاردرمانی کودکان در منزل

گفتاردرمانی در منزل به کودکان احساس آرامش و آسودگی خاطر بیشتری می‌دهد. به این ترتیب دیگر نیازی نیست برای بهبود مهارت‌های زبانی‌شان به محیط پزشکی مراجعه کنند. این آرامش خاطر درونی کمک می‌کند تا اثربخشی درمان بیشتر شده و روند بهبودی بیماری سریع‌تر اتفاق بیافتد.

روند گفتاردرمانی در منزل برای کودکان و بزرگسالان مشابه است. اما مراحل درمانی هر گروه متفاوت هستند. برای گفتاردرمانی در منزل ابتدا باید اختلالات گفتاری ارزیابی و مشخص شود. سپس اهداف درمانی تعیین می‌شوند. ممکن است افراد (کودک یا بزرگسال) چند مورد از اختلالات را به صورت همزمان بروز دهند. بنابراین درمانگر تمریناتی خاص برای هر اختلال در نظر می‌گیرد.

گفتاردرمانی در منزل برای کودک شامل تمرینات زیر است:

• گفتاردرمانی از طریق صحبت و بازی کردن مانند استفاده از کتاب‌ها و اشیاء برای مداخله زبانی و کمک به تحریک بیشتر کودک برای برقراری تعامل با زبان.
• در هنگام بازی، صداها و هجاهای صحیح برای کودک بیان می‌شود تا الگوهای درستی در اختیار داشته باشد. همینطور به کودک یاد می‌دهند چطور صداهای خاص را ایجاد کند.
• ارائه تمرینات و استراتژی‌هایی برای کودک و والدین تا بتوانند تکنیک‌های گفتاردرمانی در منزل را به صورت پیوسته تمرین و دنبال کنند.

همچنین روش‌هایی اساسی وجود دارد که به عنوان والدین می‌توانید برای گفتاردرمانی در منزل از آن‌ها کمک بگیرید. کافی است مهارت‌های گفتاری را به بخش‌های کوچکی تقسیم کنید و آن‌ها را به کودک خود آموزش دهید. به عنوان مثال اگر می‌خواهید به کودک یاد دهید که چطور از حرف «ف» در صحبت‌هایش استفاده کند. ابتدا نحوه صحیح ادای حرف «ف» را به او آموزش دهید. سپس نحوه قرارگیری آن در کلمات و ترکیب با هجاهای دیگر مانند «سقف» و «فنجان» را تمرین کنید. در مرحله بعدی سعی کنید کلمات را در یک جمله قرار دهید و نحوه مکالمه را به او بیاموزید.

گفتاردرمانی و درمان اختلال تکلم بزرگسالان در منزل

تمرینات گفتاردرمانی در منزل می‌تواند تا حد زیادی به بهبود اختلال تکلم، رفع مشکلات گفتاری و زبانی و ارتباطات شناختی بزرگسالان کمک کند. اگر فرد دچار آسیب پزشکی مانند بیماری پارکینسون یا سرطان دهان باشد، ممکن است درمان شامل رفع مشکلات بلع نیز باشد.

از سایر تمرینات مربوط به گفتاردرمانی در منزل و درمان اختلال تکلم بزرگسالان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

• تمرینات مربوط به حل مسئله، حافظه و سازماندهی و فعالیت‌هایی برای بهبود ارتباطات شناختی
• تاکتیک‌های مکالمه برای بهبود ارتباطات اجتماعی
• تمرینات تنفسی برای حل اختلال طنین در گفتار
• تمرینات مربوط به تقویت عضلات دهان و غیره.

تمرینات برای گفتاردرمانی بیمار سکته مغزی

افرادی که دچار سکته مغزی می‌شوند ممکن است اختلالات مختلفی مانند مشکلات شناختی– ارتباطی، عدم قدرت تکلم را از خود نشان دهند. آسیب‌دیدگی مغز روی توانایی تفکر افراد اثر می‌گذارد. همچنین می‌تواند به مشکلات حافظه، حل مسئله و مشکل در صحبت کردن یا گوش دادن منجر شود. چنین عوارضی به دلیل مسائل بیولوژیکی، رشد غیرطبیعی مغز ، شرایط خاص عصبی، آسیب مغزی و سکته مغزی ایجاد می‌شوند.

از سوی دیگر عدم قدرت تکلم روی توانایی فرد در صحبت کردن و درک مفاهیم دیگران اثر می‌گذارد. همینطور در اکثر موارد اثرات آن را می‌توان روی توانایی بیمار در خواندن و نوشتن هم مشاهده کرد. سکته مغزی از شایع‌ترین دلایل بروز این اختلال به شمار می‌رود.‌

با توجه به نوع اختلال، گفتار درمانگر تکنیک‌های گوناگونی را برای تمرین بیمار توصیه می‌کند.که برخی از آن‌ها را در بخش گفتاردرمانی و درمان اختلال تکلم بزرگسالان معرفی کردیم.

گفتاردرمانی در مرکز هوم ویزیت

در زمان بیماری آخرین چیزی که نیاز دارید مراجعه به یک مطب شلوغ و ماندن در صف انتظار بیماران است. چه احساسی داشتید اگر می‌توانستید پزشک گفتاردرمانی متخصص را به خانه خود بیاورید؟!

محیط منزل برای تمامی افراد اعم از کودکان و بزرگسالان نمادی از آرامش و راحتی است. بنابراین فرآیندهای درمانی که در منزل انجام می‌شوند اغلب دارای اثربخشی بالاتری هستند.

مرکز هوم ویزیت با آگاهی از این ضرورت، امکانی را فراهم کرده که بتوانید از پزشک متخصص گفتاردرمانی در منزل کمک بگیرید و تجربه بهتری در روند بهبود داشته باشید. برای دریافت این خدمات کافی است به بخش خدمات گفتاردرمانی در منزل سایت یا اپلیکیشن هوم ویزیت مراجعه نمایید. از این راه می‌توانید هر یک از خدمات مربوط به گفتاردرمانی کودک و بزرگسال را دریافت نمایید.