آیا شما احساس خستگی می کنید و متوجه شده اید که انرژی شما دارد به طور دائم از دست می رود؟ کودک تان چطور؟ آیا او در تمرکز کردن دچار مشکل شده است؟ یا آیا او در بیشتر طول روز احساس سرگیجه می کند؟ آیا علاوه بر این ها، عضلات پا های شما نیز دچار گرفتگی شده اند؟ آیا این حالت را تجربه می کنی که با وجود خسته بودن بیش از حد، قادر نیستید که به خواب بروید؟
اگر پاسخ های شما برای بیشتر سوالات بالا مثبت است، باید به شما هشدار بدهیم که بیش تر مراقب سلامتی خود باشید، چراکه این ها، علائم و نشانه های فرسودگی یا نشانه های پایان یافتن یک روز طولانی در محل کار یا مدرسه نیست! اما نشانه هایی کافی برای تشخیص مشکل کم خونی را در شما نشان می دهد! آیا شما می دانید که کم خونی، شایع ترین بیماری است که زنان هندی به آن مبتلا می شوند؟ تحقیقات معتبری که توسط محقققان متعددی انجام شده است، نشان می دهد که در هندوستان، از هر دو زن ، یک نفر دچار بیماری کم خونی می باشد! این یعنی چیزی بالغ بر پنجاه درصد بانوان هندی! و باید بدانیم که این عارضه، تعداد زیادی از انسان ها و حتی بانوان ایرانی را نیز تهدید به قرار گیری در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار می دهد.
انواع مختلف کم خونی
همچنین باید بگوییم که شما قطعا متعجب خواهید شد اگر بدانید که ما تنها یک یا دو-سه نوع کم خونی محدود نداریم؛ بلکه طبق آخرین یافته ها بیش از چهارصد نوع مختلف کم خونی وجود دارد که ممکن است انسان را به خود مبتلا سازد. بنابراین نمی توان تنها به افزودن مقدار نسبتا زیادی اسفناج به غذای روزانه ی خود، سبب پیش گیری از ابتلا به بیماری کم خونی شد، چرا که ممکن است اصلاً کمکی به فرد نکند. در حالی که شایع ترین دلیل ابتلا به کم خونی، کمبود آهن در بدن می باشد ، انواع مختلفی از کم خونی وجود دارند و این خیلی ضروری و گاها حیاتی است که علت دقیق بروز و شیوع آن را بیابیم.
علائم و نشانه های بیماری کم خونی
علائم و نشانه های بیماری کم خونی بسته به نوع و علت آن، متفاوت خواهد بود ، اما بیشترین و واضح ترین علائم و نشانه ها شامل موارد زیر می باشد:
- ایجاد خستگی و از دست دادن بخش زیادی از انرژی
- تجربه ی ضربان قلب سریع و غیر معمول ، به ویژه در حین اجرای تمرینات ورزشی
- ایجاد شرایطی مانند تنگی نفس و سردرد ، به ویژه در حین اجرای تمرینات ورزشی
- مشکل در تمرکز کردن
- داشتن تجربه های متعدد از سرگیجه
- رنگ پریده شدن پوست
- گرفتگی عضلات پا
- بی خوابی
انواع مختلف کم خونی و علائم و نشانه های آن
نحوه ی مدیریت صحیح و مناسب آن | علائم و نشانه ها | نوع کم خونی |
طی ابتلا به کم خونی ناشی از فقر/کمبود آهن در بدن ، پزشک ممکن است یک سری از مکمل های آهن را که حاوی مقدار مناسبی آهن هستند ، به فرد مبتلا توصیه کند ، بدن شما می تواند به راحتی آهن موجود در آن مکمل ها را جذب نماید. همیشه قبل از مصرف مکمل های سرشار از آهن با پزشک معالج خود در این زمینه مشورت کنید. مصرف بیش از حد آهن می تواند برای شما مضر باشد. | میل به مصرف مواردی مثل کاغذ( منبعی سرشار از سلولز ) ، یخ ، یا مواردی مثل خاک / گل / گچ (ایجاد شرایطی به نام پیکا) ، درد در ناحیه ی دهان همراه با ایجاد ترک در گوشه های لب ها، صاف یا زخم شدن زبان | کم خونی ناشی از کمبود آهن در بدن: |
در صورت ابتلای فرد به کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 در بدن ، روش درمان فرد به علت بروز کمبود بستگی دارد. اگر ذخایر بدن شما از ویتامین B12 خالی شده باشد ، به احتمال زیاد پزشک معالج، تزریق ویتامین B12 را برای شما تجویز می نماید. | احساس سوزن سوزن شدن ، گز گز کردن در دست ها یا پاها. از دست دادن حس لامسه. داشتن ناپایداری طی راه رفتن ، مشکل در راه رفتن و برداشتن گام های لرزان و ناهماهنگ | کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 در بدن: |
مسمومیت ناشی از سرب با قطع تماس با سرب و مواد غذایی حاوی سرب، و همچنین تجویز دارویی که سرب را از بدن دفع و خارج می کند ، درمان می گردد. | ایجاد خط هایی سیاه و آبی رنگ روی لثه ها به عنوان خط های سرب شناخته می شود؛ همچنین فرد مبتلا ممکن است مواردی مانند درد در ناحیه ی شکم ، یبوست ، استفراغ و حتی تشنج در موارد شدید ، به ویژه در کودکان را تجربه کند | کم خونی ناشی از مسمومیت مزمن به وسیله ی سرب: |
درمان کم خونی ناشی از تخریب گلبول های قرمز ممکن است متناسب با علت اصلی باشد. در حالت عمومی، در نظر گرفتن تغییرات یا قطع هر دارو یا عاملی که سبب ایجاد این نوع از کم خونی می شود ، مهم و ضروری است. | زردی ( در نواحی پوست و چشم های فرد) ادرار قهوه ای یا قرمز رنگ ، ایجاد زخم پا، عدم رشد کافی و نرمال در نوزادان، بروز علائم سنگ صفرا ، تشنج ، درد در ناحیه ی شکم | کم خونی ناشی از تخریب گلبول های قرمز (یا همولیتیک) |
پزشکان معمولاً درمانی را شروع می کنند که سبب تحریک نوع دیگری از هموگلوبین می گردد که به خوبی می تواند از شدت بیماری فوق بکاهد. | بروز خستگی ، حساسیت به عفونت های مختلف، تأخیر در رشد و نمو در کودکان ، بروز درد های شدید ، به ویژه در مفاصل ، شکم و اندام های بدن | کم خونی ناشی از سلول های داسی شکل: |
طبیعتا قبل از این که بدانیم از چه روشی باید برای درمان بیماری کم خونی که به آن مبتلا شده ایم، استفاده کنیم، باید ابتدا نوع کم خونی و علت بروز آن را متوجه شویم؛ بنابراین اجازه دهید تا برخی از رایج ترین آزمایش های مورد استفاده برای غربالگری بیماری کم خونی و تشخیص علت اصلی این عارضه را بررسی نماییم:
آزمایش شمارش کامل خون یا CBC :
در اغلب موارد، اولین آزمایشی که برای تشخیص کم خونی از آن بهره می گیریم ، آزمایش شمارش کامل خون یا CBC است. آزمایش شمارش کامل خون ، بسیاری از قسمت های خون شما را اندازه گیری می کند. این آزمایش، سطح هموگلوبین و هماتوکریت( نسبت درصد گلبول های قرمز به حجم کل خون بدن ) شما را بررسی می کند. طی این آزمایش، باید بدانیم که سطح پایین هموگلوبین، نشان دهنده ی کم خونی است.
آزمایش شمارش کامل خون یا CBC همچنین اطلاعاتی در مورد حجم متوسط بدن یا به اختصار MCV را نیز به شما ارائه می دهد. باید بدانیم که MCV اندازه گیری میانگین اندازه ی گلبول های قرمز خون و نیز سرنخی برای پی بردن به علت کم خونی شماست. به عنوان مثال ، در کم خونی ناشی از فقر آهن ، اندازه و ابعاد گلبول های قرمز خون معمولاً کوچک تر از حد طبیعی می باشند.
انواع آزمایش خون
سایر آزمایش ها و روش های کاربردی:
اگر نتایج آزمایش شمارش کامل خون یا CBC نشان دهد که شما کم خونی دارید ، ممکن است جهت اطمینان بیشتر، به آزمایش های دیگری مانند آزمایش های زیر نیز بپردازید
آزمایش الکتروفورز هموگلوبین:
در این آزمایش انواع مختلف هموگلوبین موجود در خون مورد بررسی قرار می گیرد. این آزمایش می تواند به تشخیص نوع کم خونی که فرد به آن دچار شده است، کمک شایانی کند.
آزمایش شمارش تعداد رتیکولوسیت ها یا همان گلبول های قرمز جوان موجود در خون:
طی آزمایش، تعداد گلبول های قرمز جوان موجود در خون شما مورد اندازه گیری قرار می گیرد. این آزمایش نشان می دهد که آیا مغز استخوان شما با سرعتی مناسب و صحیح سلول های قرمز خون را تولید می کند یا خیر.
آزمایش اندازه گیری میزان سطح آهن و خون موجود در بدن:
این آزمایش شامل آزمایش های سرم آهن و سرم فریتین( یکی از پروتئین های زیستی که وظیفه ی ذخیره کردن آهن درون سلول های بدن را بر عهده دارد ) است. سطح ترانسفرین( نوعی از پروتئین های زیستی که وظیفه ی حمل آهن را در بدن بر عهده دارد ) و تست های ظرفیت کل آهن موجود در خون نیز میزان سطح آهن خون و بدن را اندازه گیری می کنند.
در صورت کم خونی پزشک چه کاری انجام میدهد؟
برای آگاهی از علت دقیق کم خونی ، پزشک متخصص ممکن است یک سری آزمایش هایی را برای مواردی مانند نارسایی کلیه ، مسمومیت ناشی از مصرف سرب ( معمولا در کودکان ) و کمبود ویتامین (کمبود ویتامین های مختلف ، مانند B12 و اسید فولیک) به شما توصیه نماید. در صورت مشکوک بودن فرد مبتلا، به یک مورد خونریزی داخلی ، ممکن است آزمایش مدفوع نیز برای خون همراه با آندوسکوپی( دستگاهی که پزشک متخصص به وسیله ی آن می تواند داخل بخش های مختلف بدن انسان را مشاهده کند و همچنین، جراحی هایی محدود هم توسط این دستگاه صورت می گیرد ) انجام شود.
در موارد نادر ، آزمایش مغز استخوان نیز برای بررسی اینکه سلول های خونی مغز استخوان سالم هستند و به میزان کافی وجود دارند ، بنا به تشخیص و صلاح دید پزشک متخصص انجام می گردد.
درباره هوم ویزیت
هوم ویزیت یک استارت آپ فعال در زمینه خدمات پزشکی و مراقبتی در منزل است که به صورت پلتفرمی کار می کند که بیماران را به پزشکان ،پرستاران و فیزیوتراپ ها وصل می کند.هوم ویزیت با همراهی تیمی مجرب و کاربلد، پزشک و فیزیوتراپ و یا متخصص مناسب با وضعیت بیمار را به منزل شما اعزام میکند.
برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید. 02147629600