بررسی علمی رفتارهای خوددرمانی و تاثیر محرکها بر مغز در افراد مبتلا به فعالیتهای غیرعادی نورونی. تشنج مغزی تنها به حملات شدید ختم نمیشود؛ در بسیاری موارد، اختلالهای کوچک و پنهان در فعالیت نورونها میتوانند سیستم پاداش و خلقوخو را مختل کنند. این اختلال سبب میشود فرد به دنبال محرکهایی مانند ماریجوانا یا مشروبات الکلی برود تا به طور موقت احساس تعادل کند.
فعالیت غیرعادی نورونها
فعالیت غیرعادی نورونها زمانی رخ میدهد که سلولهای عصبی در مغز پیامهای الکتریکی را بهصورت بینظم یا بیشازحد شلیک کنند. این نوسانات ممکن است در بخشهایی مانند لوب گیجگاهی یا لوب پیشانی اتفاق بیفتد که مسئول تنظیم احساسات، حافظه و سیستم پاداش هستند. در چنین شرایطی، مغز در کنترل سطح دوپامین و سایر ناقلهای عصبی دچار مشکل میشود. نتیجه این اختلال میتواند بیقراری، اضطراب و تمایل شدید به محرکهای خارجی باشد. این پدیده نهتنها زمینهساز بروز تشنجهای آشکار است، بلکه حتی در حالتهای بدون علامت نیز میتواند رفتار و انتخابهای فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
اختلال در سیستم پاداش
سیستم پاداش مغز مجموعهای از مسیرهای عصبی و شیمیایی است که تجربه لذت، انگیزه و یادگیری رفتارها را مدیریت میکند. این سیستم عمدتاً بر پایه ترشح دوپامین کار میکند، که هنگام انجام فعالیتهای خوشایند آزاد میشود. زمانی که فعالیت نورونها به دلیل تشنج یا آسیب عصبی مختل شود، ارتباط بین بخشهای کلیدی مانند هسته اکومبنس و قشر پیشپیشانی دچار فشار یا ضعف میشود. نتیجه این اختلال آن است که مغز برای دستیابی به همان سطح لذت یا رضایت، به محرکهای قویتر و شدیدتر نیاز پیدا میکند. این تغییر نهتنها میل به مصرف مواد را افزایش میدهد، بلکه باعث شکلگیری چرخه اعتیاد و وابستگی میشود، زیرا محرکها تنها اثر کوتاهمدتی بر رفع کمبود دوپامین دارند و در بلندمدت تعادل شیمیایی مغز را بیشتر برهم میزنند.
جدول ارتباط تشنج و میل به محرک
| مرحله | اتفاق در مغز | اثر روی دوپامین | نتیجه روانی/رفتاری | اثر مصرف محرک (گل، الکل) | پیامد بلندمدت |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. فعالیت غیرعادی نورونها (تشنج) | شلیک ناگهانی یا بینظم نورونها در بخشهای کنترل خلق و لذت | افت یا نوسان غیرطبیعی آزادسازی دوپامین | احساس بیقراری، اضطراب، بیحوصلگی | آزادسازی سریع دوپامین | وابستگی شکل میگیرد |
| 2. اختلال در سیستم پاداش | ارتباط ناقص بین نورونها در مسیر «پاداش» | نیاز به محرک قویتر | میل شدید به تجربه لذت یا آرامش فوری | اثر آرامبخشی کوتاهمدت | چرخه اعتیاد و نیاز به دوز بیشتر |
| 3. خوددرمانی | رجوع ناخودآگاه به محرکها | تحریک مصنوعی دوپامین | آرامش یا شادی موقت | کاهش اضطراب ولی آسیب نورونی | تشدید نوسانات دوپامین و حملات بعدی |
| 4. تشدید آسیب مغزی | مصرف مداوم باعث التهاب و آسیب نورونی | ضعیف شدن کنترل دوپامین | بیثباتی خلقی و مشکلات تمرکز | وابستگی دائمی | افزایش ریسک تشنج و درمان سختتر |
اختلالات شناختی و رفتاری
مصرف مواد مخدر اثرات فوری و بلندمدتی بر شبکههای مغزی دارد که بر رفتار، حافظه و شناخت تأثیر میگذارند. اندکی پس از مصرف، اثرات میتواند شامل تغییر هوشیاری، اختلال در حافظه، عدم مهار، سرخوشی، بیتوجهی، تغییر قضاوت و موارد دیگر باشد. در همین حال، مصرف طولانیمدت میتواند منجر به اختلالاتی در حوزههای شناختی متعدد، از جمله حافظه، توجه و عملکرد اجرایی شود. علاوه بر این، افراد میتوانند مشکلات شناختی و رفتاری را تجربه کنند که ناشی از مکانیسمهای غیرمستقیم مرتبط با مواد مخدر، مانند ضربه به سر، عفونتها، سوءتغذیه و اثرات ترکیبی چند مادهای است. 3
نتیجهگیری
تمایل افراد مبتلا به تشنج مغزی برای استفاده از مواد، اغلب ریشه در تلاش ناخودآگاه مغز برای جبران اختلال در سیستم دوپامین دارد. با این حال، مصرف محرکها تنها تسکین کوتاهمدت فراهم میکند و در نهایت وضعیت را وخیمتر میسازد. رویکردهای درمانی شامل داروهای پایدارکننده خلق، مشاوره و اصلاح سبک زندگی میتوانند چرخه وابستگی را متوقف کنند.
درباره هوم ویزیت
هوم ویزیت یک استارت آپ فعال در زمینه خدمات پزشکی و مراقبتی در منزل است که به صورت پلتفرمی کار می کند که بیماران را به پزشکان ،پرستاران و فیزیوتراپ ها وصل می کند.هوم ویزیت با همراهی تیمی مجرب و کاربلد، پزشک و فیزیوتراپ و یا متخصص مناسب با وضعیت بیمار را به منزل شما اعزام میکند.
برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید. 021 2842 1353