سرگیجه احساسی است که شما یا محیط اطرافتان دچار چرخش یا حرکت شده اید.
این احساس ممکن است بسیار خفیف باشد به طوریکه اصلا به آن توجه نکنید و یا به اندازه ای شدید باشد که به سختی تعادل خود را حفظ کنید و کارهای روزانه خود را انجام دهید.
حملات سرگیجه می تواند ناگهانی باشد و چند ثانیه طول بکشد یا ممکن است بیشتر حضور داشته باشد.در صورتی که سرگیجه شدید دارید نشانه های آن ممکن است تا چند روز ادامه داشته باشد و زندگی شمارو مختل کند.
سایر علائم همراه با سرگیجه عبارت اند از:
از دست رفتن تعادل که ایستادن و راه رفتن را برای شما سخت می کند.
احساس ضعف و درماندگی
منگی
درمان پزشکی برای سرگیجه
در صورت داشتن سرگیجه مداوم یا حملات تکرار شونده آن حتما به پزشک مراجعه کنید.پزشک علائم شما را خواهد پرسید و احتمالا از شما آزمایشات ساده جهت تشخیص نوع سرگیجه به عمل خواهد آمد.همچنین ممکن است شما را برای انجام تست های بیشتر ارجاع دهد.
سوالاتی که از شما پرسیده می شود شامل موارد زیر است:
۱.جزئیات حمله اول و اینکه در چه مکانی رخ داده است. مثلا آیا احساس سبکی در سر کردید یا اینکه محیط اطراف شما شروع به چرخش کرده است.
۲.آیا علائم دیگری تجربه کرده اید؟ مانند کم شنوایی، وزوز گوش، تهوع، استفراغ و پری در گوش
۳.حملات هر چند وقت یکبار رخ می دهد و هر بار حمله چه مدت زمانی طول می کشد؟
۴.آیا علائمتان فعالیت روزانه شما را مختل کرده است ؟مثلا آیا در طول حمله نمی توانید راه بروید؟
۵.آیا مواردی هست که باعث ایجاد سرگیجه شود یا آن را بدتر کند؟مثلا چرخش سر یا حرکت به سمت خاصی.
۶.چه مواردی علائم شمارا بهبود می بخشد؟
معاینه فیزیکی بیمار برای مشکل سرگیجه
پزشک شما معایناتی را برای چک کردن شرایطی که ممکن سرگیجه ایجاد کند، انجام می دهد.این معاینات شامل چک کردن داخل گوش و چشم ها برای مشاهده ی علائمی از حرکات غیر قابل کنترل چشم مانند نیستاگموس است.همچنین پزشک شما ممکن است سعی کند علائم شمارا بازآفرینی کند و به شما بگوید به سرعت از حالت نشسته به حالت خوابیده حرکت کنید.
تست های بیشتر:
بسته به علائم شما،متخصص ممکن است شمارا به تست های دیگر ارجاع دهد:
در صورتی که احساس وزوز یا کم شنوایی داشته باشید ، شمارا به متخصص گوش و حلق و بینی و شنوایی شناس ارجاع می دهند که برای شما ادیومتری و تست های دیاپازونی انجام میشود.
ویدیو نیستاگموگرافی برای چک کردن نشانه های نیستاگموس و جزییات آن انجام می گردد.نیستاگموس می تواند مشکلی در زمینه ارگان های تعادلی را نشان دهد.در طول تست شنوایی شناس گاگل را روی چشم شما قرار می دهد و از شما می خواهد به هدف های ثابت یا متحرک نگاه کنید.
در الکترو نیستاگموگرافی به جای گاگل از الکترود در اطراف چشم های شما استفاده می شود.
تست کالریک شامل هدایت هوا یا آب گرم یا سرد به کانال گوش به مدت سی ثانیه است.تغییر دما سیستم تعادل شما را تحریک می کند و به متخصص نشان می دهد که سیستم تعادل شما چگونه کار می کند؟
این تست دردناک نیست ولی طبیعی است که در طول تست احساس منگی کنید که گاهی ممکن است تا دقایقی بعد از تست نیز طول بکشد.
در پوسچوگرافی بررسی می شود که شما چگونه از چشم ها،احساس عمقی( احساس پاها و مفاصل) و ورودی گوش ها برای حفظ تعادل خود استفاده می کنید.این تست برای برنامه ی توانبخشی و کنترل روند درمان شما سودمند است.
در برخی موارد نیاز است از سر شما اسکن یا MRI گرفته شود تا دلیل سرگیجه مثل نوروم آکوستیک شناسایی گردد. نوروم آکوستیک توموری غیر سرطانی است.
چه عواملی باعث ایجاد سرگیجه می شود ؟
عموما سرگیجه مربوط به مشکل در عملکرد تعادل در گوش داخلی است؛ اگرچه ممکن است به دلیل مشکلاتی در قسمت های خاصی از مغز نیز باشد.
این عوامل می تواند شامل موارد زیر باشد:
۱.سرگیجه وضعیتی خوش خیم(BPPV) که در آن حرکات خاصی از سر باعث ایجاد سرگیجه می شود.
۲.میگرن(سردرد شدید )
۳.لابیرنتیت(عفونت گوش داخلی)
۴.نوریت وستیبولار:التهاب عصب وستیبولار که وارد گوش میانی می شود و پیام هایی به مغز می فرستد تا به کنترل تعادل کمک کند.
بسته به عاملی که باعث ایجاد سرگیجه شده است شما ممکن است نشانه های دیگری را نیز تجربه کنید که شامل تب،احساس زنگ در گوش (وزوز) و کم شنوایی است.
سرگیجه چگونه درمان می شود؟
در برخی موارد سرگیجه بدون درمان و در طول زمان بهبود پیدا می کند.اگرچه در برخی افراد این حملات هر چند وقت یکبار در طول ماه ها یا حتی سال ها تکرار می شود.درمان های خاصی برای برخی دلایل ایجاد سرگیجه وجود دارد.حرکات ساده ای برای سر (تحت عنوان مانور اپلی Epley شناخته می شود) جهت درمان BPPV استفاده می گردد.این مانور شامل چهار حرکت سر است که هر کدام سی ثانیه طول می کشد.شما ممکن است در طول انجام این تست دچار سرگیجه شوید.بلافاصله بعد از مانور علائم شما بهبود پیدا می کند اما دو هفته نیاز است تا درمان کامل شود.این مانور معمولا درمانی طولانی مدت نیست وممکن است احتیاج به تکرار داشته باشد.در صورتی که این مانور راهگشا نباشد یا نتوان آن را در موارد وجود گردن یا کمر درد انجام داد،می توان از تمرینات Brandt-Daroff استفاده کرد.این تمرینات مجموعه ای از حرکات است که می توانید بدون کمک کسی در خانه انجام دهید.نیاز است این تمرینات را سه یا چهار بار در طول روز تکرار کنید.علائم شما ظرف دو هفته بهبود پیدا می کند.
برای درمان منییر موارد زیر مطرح است:
- رژیم کم نمک
- تجویز دارو برای حملات منییر
- تجویز دارو برای جلوگیری از حملات منییر
- درمان وزوز مانند صدا درمانی
- استفاده از سمعک در موارد کم شنوایی
- فیزیوتراپی برای مشکلات تعادلی
- درمان علائم ثانویه منییر مانند استرس،اضطراب و افسردگی
داروهایی مثل پروکلروپرازین و برخی آنتی هیستامین ها می توانند در مراحل اولیه یا اکثر موارد سرگیجه سودمند باشند.
بسیاری از افرادی که سرگیجه دارند،می توانند از تمرین های بازتوانی وستیبولار (VRT) سود ببرند که شامل مجموعه ای از تمرین ها برای افرادی است که مشکلات تعادلی و منگی را تجربه می کنند.
لابیرنتیت عموما بر اثر عفونتی ویروسی است و معمولا خود به خود درمان می شود ولی در موارد نادری که بر اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود،ممکن است به آنتی بیوتیک احتیاج داشته باشد.همچنین برای درمان آن می توان از VRT استفاده کرد.نوریت وستیبولار نیز با دارو یا بازتوانی وستیبولار قابل درمان است.
وابسته به این که درگیر چه نوعی از سرگیجه هستید،راهکار هایی برای بهبود علائم وجود دارد:
1.ورزش های ساده انجام دهید.
2.روی دو بالش یا بیشتر بخوابید.
3.آهسته از تخت خواب برخیزید و کمی روی لبه ی تخت بنشینید قبل از اینکه بلند شوید.
4.برای برداشتن چیزی از روی زمین خم نشوید.
5.گردن خود را بلند نکنید؛ مثلا برای برداشتن چیزی از بالای کابینت.
6.سر خود را در حین فعالیت های روزمره آهسته تکان دهید.
7.ورزش هایی را انجام دهید که سرگیجه شما را تحریک می کند.در اینصورت مغز سعی می کند به آن عادت کند و علائم را کاهش دهد.(تنها زمانی این ورزش هارا انجام دهید که مطمئن شوید نمی افتید و یا در صورت نیاز پشتیبانی دارید.)
برای تعیین نوبت ویزیت با ما تماس بگیرید
منبع: www.nhsinform.scot
درباره هوم ویزیت
هوم ویزیت یک استارت آپ فعال در زمینه خدمات پزشکی و مراقبتی در منزل است که به صورت پلتفرمی کار می کند که بیماران را به پزشکان ،پرستاران و فیزیوتراپ ها وصل می کند.هوم ویزیت با همراهی تیمی مجرب و کاربلد، پزشک و فیزیوتراپ و یا متخصص مناسب با وضعیت بیمار را به منزل شما اعزام میکند.
برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید. 02147629600