جراحی یکی از روش‌های موثر در درمان بیماری‌های قلبی و عروقی است که معمولا زمانی انجام میشود که دیگر روش‌های درمان مانند دارودرمانی موثر نبوده یا بیمار در معرض خطری جدی قرار داشته باشد. موفقیت این روش درمانی به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به مراقبت‌های بعد از عمل اشاره کرد. یکی از اقدامات مراقبتی بعد از این جراحی فیزیوتراپی است. فیزیوتراپی بعد از جراحی قلب به بهبودی هرچه سریع‌تر بیماران کمک میکند و اهمیت زیادی دارد. در ادامه به بررسی دلایل اهمیت انجام این کار و چگونگی فیزیوتراپی بعد از عمل جراحی قلب می‌پردازیم.
فیزیوتراپی بعد از جراحی قلب به چه دلیل انجام میشود؟
بعد از انجام جراحی قلب، اقداماتی لازم است که بیمار هرچه سریع‌تر بهبود پیدا کرده و زندگی روزمره خود را از سر گیرد. این اقدامات مواردی مانند تغییر در سبک تغذیه، مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک، استراحت و پرهیز از انجام فعالیت‌های سنگین هستند. به علاوه در بسیاری از موارد پزشک بعد از جراحی و عمل قلب، انجام فیزیوتراپی و تمرینات حرکتی را به بیمار توصیه میکند تا روند بهبودی سریع‌تر طی شده و استقامت بیمار نسبت به مشکلات بعد از عمل افزایش پیدا کند.
به عبارت دیگر، فیزیوتراپی پس از انجام عمل قلب بخش مهمی از فرآیند بهبودی و دوران نقاهت بعد از این جراحی است که قدرت عضلات و ماهیچه قلب را افزایش داده و با کاهش درد و مشکلات رایج بعد از عمل، روند درمان بیمار را سرعت می‌بخشد. فیزیوتراپی و حرکات درمانی بعد از این جراحی در هر بیمار بسته به نوع جراحی متفاوت است. به علاوه زمان انجام تمرینات حرکتی و درمانی نیز در بیماران مختلف، بسته به نوع جراحی آن‌ها تفاوت دارد. حرکات درمانی فیزیوتراپی توسط فیزیوتراپیست متخصص مشخص شده و با تایید جراح قلب انجام میشود.
اهداف انجام فیزیوتراپی بعد از عمل قلب
همان‌طور که گفته شد، مراقبت‌های بعد از جراحی قلب تاثیر زیادی در روند بهبودی بیماران دارند و فیزیوتراپی نیز به عنوان یکی از مراقبت‌ها حائز اهمیت است. فیزیوتراپی بعد از جراحی قلب و ارائه تمرینات ورزشی و حرکتی به بیمار با اهداف مختلفی انجام میشود که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- افزایش انعطاف‌پذیری و استقامت عضله قلب
- افزایش قدرت ماهیچه‌های قلب
- کاهش درد
- بهبود تنفس
- بهبود عملکرد اندام‌های وابسته به قلب مانند ریه، شش، رگ‌ها و عروق
- کاهش احتمال بروز خطرات و عوارض بعد از عمل
- بهبود گردش خون
- آمادگی هرچه سریع‌تر بیمار برای برگشت به زندگی عادی و فعالیت‌های روزمره
فیزیوتراپی بعد از عمل جراحی قلب تا چه مدت انجام میشود؟
یکی از سوالات مهم بیماران در مورد فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی بعد از جراحی قلب، مدت زمان انجام این تمرینات است. این موضوع به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به نوع جراحی اشاره کرد. در جراحی‌های ساده مانند فنر زدن رگ‌ها، فیزیوتراپی مدت زمان کوتاه‌تری انجام میشود اما در جراحی‌های پیچیده‌تر مانند پیوند و... زمان بیشتری برای انجام تمرینات فیزیوتراپی و بهبودی بیمار نیاز است.
وضعیت عمومی بیمار از دیگر عواملی است که مدت زمان نیاز به فیزیوتراپی بعد از جراحی قلب را مشخص میکند. در بیمارانی که پیش از انجام جراحی نیز سابقه فعالیت‌های ورزشی داشته و بدن آماده‌تری دارند، بهبودی سریع‌تر اتفاق افتاده و نیاز به فیزیوتراپی کمتر است. عوامل دیگری مانند سن بیمار، جنسیت، بیماری‌های زمینه‌ای دیگر و... در تعیین زمان فیزیوتراپی بعد از عمل تاثیرگذار هستند. به طور کل این فرآیند بسته به عوامل گفته شده از چند روز تا چند ماه زمان می‌برد.
مراحل و چگونگی انجام فیزیوتراپی بعد از جراحی قلب
علاوه بر زمان انجام اقدامات مراقبتی، چگونگی آن‌ها نیز بسته به وضعیت بیماران متفاوت است. با این حال می‌توان گفت که فیزیوتراپی بعد از جراحی قلب در تمام بیمارانی که یکی از انواع جراحی‌های قلبی را انجام داده باشند، در چند مرحله انجام خواهد شد که به شرح زیر هستند:
مرحله اول، شروع حرکات در بیمارستان
فیزیوتراپی پس از جراحی قلب، بلافاصله بعد از انتقال بیمار به بخش و استیبل شدن شرایط او بعد از عمل آغاز میشود. در این مرحله فیزیوتراپیست حرکاتی را به بیمار آموزش می‌دهد که به کاهش درد او کمک کرده و تنفس را بهبود بخشد. نفس عمیق، صحبت کردن، سرفه و عطسه بعد از جراحی قلب فشار زیادی به ماهیچه‌های قلبی وارد کرده و باعث درد بیمار میشود. تمرینات ورزشی و فیزیوتراپی در این مرحله به کاهش این درد کمک می‌کنند.
مرحله دوم، تمرینات در منزل
دومین مرحله از تمرینات فیزیوتراپی بعد از عمل جراحی قلب در منزل انجام می‌شوند. این تمرینات اقداماتی هستند که استقامت بیمار را افزایش داده، عملکرد ماهیچه‌های قلب را بهبود بخشیده و با تنظیم خونرسانی و... به بهبود هرچه سریع‌تر بیمار کمک می‌کنند. نکته مهم در مورد تمرینات منزل، تعادل در انجام آن‌ها است. بیمار بعد از جراحی قلب نباید فشار زیادی به این عضله وارد کند، در نتیجه تمرینات باید اصولی انتخاب شوند و دقیقا طبق توصیه فیزیوتراپیست انجام گردند تا بیمار برای بازگشت به شرایط عادی آماده شود.
مرحله سوم، آمادگی برای فعالیت‌های روزمره
آخرین مرحله از تمرینات فیزیوتراپی پس از جراحی قلب، تمریناتی هستند که بیمار را برای بازگشت به زندگی عادی و انجام فعالیت‌های روزمره آماده می‌کنند. در این مرحله تمرینات به تدریج شدت پیدا کرده و حرفه‌ای‌تر می‌شوند. این پروسه در بعضی بیماران چند هفته و در بعضی بیماران چند ماه زمان می‌برد.
انواع تمرینات فیزیوتراپی پس از جراحی قلب
انواع مختلفی از تمرینات ورزشی وجود دارند که در فیزیوتراپی بعد از جراحی قلب برای بیمار تجویز می‌شوند تا آمادگی جسمانی او را افزایش داده و بهبودی هرچه سریع‌تر اتفاق بیفتد. از جمله این تمرینات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد . این تمرینات را زیر نظر فیزیوتراپیست در منزل هم میشود انجام داد.
- یوگا: یوگا یکی از تمرینات انعطافی و تعادلی است که به بهبود تنفس کمک کرده و گردش خون را تنظیم میکند. تمرینات یوگا به افزایش آرامش بیمار کمک می‌کنند و از مشکلاتی مانند گرفتگی ماهیچه و عضلات قلب بعد از جراحی جلوگیری می‌کنند. تمرینات یوگای فیزیوتراپی با تمرینات یوگای ورزشی متفاوت بوده و تنها باید با تایید فیزیوتراپ انجام شوند.
- ورزش‌های هوازی: از بهترین انواع تمرینات بعد از انجام جراحی قلب می‌توان به تمرینات و ورزش‌های هوازی اشاره کرد. این تمرینات ظرفیت تنفسی بیمار را افزایش داده و فشاری که در اثر عمل و تغییرات انجام شده بر قلب وارد میشود را کاهش می‌دهند. با انجام تمرینات هوازی قدرت و کارآیی سیستم قلبی و عروقی بیشتر شده، ظرفیت ریه افزایش پیدا میکند و اکسیژن‌رسانی نیز بهبود پیدا میکند.
- تمرینات تنفسی: از دیگر انواع تمریناتی که بعد از جراحی قلب توسط فیزیوتراپ به بیمار آموزش داده می‌شوند، تمرینات تنفسی هستند. این تمرینات تنفس بیمار که معمولا بعد از عمل قلب دچار مشکل میشود را بهبود بخشیده و درد و مشکلات حین نفس کشیدن را تا حد زیادی کاهش می‌دهند.
بخشی از تمرینات فیزیوتراپی پس از جراحی قلب تنها حرکات ورزشی هستند و بخشی از آن‌ها با کمک دستگاه انجام می‌شوند که در مورد این تمرینات باید در موعد مقرر به مراکز فیزیوتراپی مراجعه کرد یا از خدمات فیزیوتراپی در منزل استفاده کرد.
سخن پایانی
فیزیوتراپی بعد از جراحی قلب، شامل تمرینات، حرکات و اقداماتی است به بهبود هرچه سریع‌تر بیمار و بازگشت او به زندگی عادی کمک می‌کنند. این تمرینات باید توسط فیزیوتراپیست تجویز شده و زیر نظر متخصص انجام شوند تا مشکلی برای بیمار ایجاد نشده و فرآیند بهبودی بدون هیچ عارضه‌ای طی شود. برای انجام اصولی تمرینات فیزیوتراپی و بهبودی سریع‌تر می‌توانید از خدمات پزشکی در منزل هوم ویزیت استفاده کنید. ارتباط با هوم ویزیت هم به صورت تلفنی و هم به صورت آنلاین امکان‌پذیر است و متخصصان بلافاصله به محل شما اعزام می‌شوند.
درباره هوم ویزیت
هوم ویزیت یک استارت آپ فعال در زمینه خدمات پزشکی و مراقبتی در منزل است که به صورت پلتفرمی کار می کند که بیماران را به پزشکان ،پرستاران و فیزیوتراپ ها وصل می کند.هوم ویزیت با همراهی تیمی مجرب و کاربلد، پزشک و فیزیوتراپ و یا متخصص مناسب با وضعیت بیمار را به منزل شما اعزام میکند.
برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید. 02147629600