لیسفرانک به مجموعه ای از استخوان های پا که مابین استخوان های مچ پا و استخوان های کف پا قرار دارند گفته می شود و شکستگی استخوان یا استخوان هایی از این مجموعه می تواند مشکلاتی را برای فرد آسیب دیده ایجاد نماید. این اتفاق در جایی رخ می دهد که استخوان های متاتارس ، استخوان های بلندی که انگشتان پا را به استخوان های کف پای شما وصل می کنند ، به استخوان های پای شما متصل می شوند. گاهی اوقات هنگامی که دچار شکستگی لیسفرانک می شوید ، استخوان های متاتارس از جا در می آیند . این آسیب، یک آسیب دردناک است که با راه رفتن و تحرک ممکن است منجر به ایجاد محدودیت عملکردی قابل توجهی در شما بشود.
اهداف و مداخلات فیزیوتراپی پس از بروز شکستگی لیسفرانک شامل مواردی مثل بهبود میزان و کیفیت تحرک و قدرت اندام تحتانی برای کمک به شما در بازگرداندن توانایی راه رفتن طبیعی تان است. متخصص فیزیوتراپی تان می تواند به شما کمک کند تا به طور کامل بهبود یابید و تا حد امکان دوباره به همان میزان و کیفیت عملکرد و فعالیت سابق خود بازگردید.
علل بروز شکستگی لیسفرانک
شایع ترین علت شکستگی لیسفرانک، افتادن با پا در وضعیت غیر عادی است . تصور کنید که به یک سوراخ کوچک در چمن قدم گذاشته اید و سپس به طور ناگهانی روی پای خود چرخیده اید؛ در واقع پای خود را پیچ داده اید. این حرکت پیچشی می تواند سبب ایجاد شکستگی در استخوان های کوچک پای شما شود و در نتیجه، ممکن است مفصلی به نام مفصل لیسفرانک از جای خود خارج گردد. این استخوان ها به طور معمول در هنگام سقوط از ارتفاع نسبتا زیاد دچار دررفتگی شده و به یک جهت تغییر مکان می دهند و طبیعتا رباط هایی که از آن استخوان ها پشتیبانی می کنند در اغلب اوقات پاره می گردند.
علائم بروز شکستگی لیسفرانک :
- تورم در ناحیه ی پا
- درد در ناحیه ی پا
- مشکل در راه رفتن و فشار آوردن به پای خود
- تغییر رنگ یا کبودی در اطراف پای تان ، به ویژه در قسمت پایینی پا
- بروز تغییر شکل قابل مشاهده در پای تان
درمان اولیه برای لیسفرانک
اگر شک دارید که از ناحیه ی پا دچار شکستگی لیسفرانک (یا حتی یک آسیب جدی دیگر) شده اید ، فوراً باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. برای معاینه ی پا حتما به نزدیک ترین بیمارستان یا اورژانس به محل زندگی خود یا محل رخ دادن حادثه بروید. پزشکان اغلب اوقات از اشعه ی ایکس برای تأیید یا رد شکستگی لیسفرانک در پای شما استفاده می کنند. هنگامی که شکستگی لیسفرانک تأیید شد ، باید میزان و عوارض ناشی از شکستگی تان را کاهش داد؛ این مسئله به این معناست که استخوان های پای شما باید در موقعیت صحیحی قرار بگیرند تا امکان ترمیم به مناسب ترین و ایمن ترین شکل خود ایجاد شود. گاهی اوقات ، ممکن است لازم باشد تا یک روند جراحی به نام جراحی ریداکشن جا اندازی استخوانی (ORIF) برای پای شما انجام شود تا اطمینان حاصل گردد که استخوان های پا و مفصل های پای شما در موقعیت صحیح خود قرار گرفته اند. این روند شامل استفاده از پیچ ، سیم یا سنجاق برای تثبیت شکستگی در محل آسیب می باشد.
پس از کاهش میزان و عوارض شکستگی ، باید تا مدتی پای شما بی حرکت بماند تا استخوان های شکسته شده بهبود یابند. در این مدت ممکن است لازم باشد تا از عصا ، واکر یا سایر وسایل کمکی برای سهولت در رفت و آمد های خود استفاده نمایید. پزشک متخصص همچنین ممکن است شما را به رعایت یک رژیم غذایی مناسب جهت اعمال محدودیت در میزان وزن تان در حین بهبودی روی پای آسیب دیده مجبور سازد. یادتان باشد که حتماً در مورد محدودیت های تحمل وزن خود از پزشک تان سوال کنید و همچنین، این محدودیت ها را از نزدیک دنبال نمایید تا بهبودی بهینه ای انجام گردد.
پس از آسیب دیدگی لیسفرانک چه انتظاری باید از فیزیوتراپی داشته باشیم:
در ابتدا ، پس از آسیب دیدگی ، ممکن است نیاز به آموزش دیدن برای مواردی مثل نحوه ی صحیح راه رفتن با واکر ، عصا یا کراچ داشته باشید. یک فیزیوتراپیست می تواند در یادگیری نحوه ی صحیح راه رفتن با وسیله های کمکی به شما کمک کند و همچنین می تواند شما را در تشخیص اندازه ها و سایز های مناسب آن وسیله ی کمکی برایتان راهنمایی نماید. پس از گذشت شش تا هشت هفته و کسب بهبودی نسبی ، به احتمال زیاد، پزشک تان گچ را از روی پای شما بر می دارد و متخصص فیزیوتراپی می تواند مداخلات توان بخشی پا و مچ پای شما را آغاز کند. ممکن است پزشک شما برای پای آسیب دیده ی تان، مچ بند یا بریس پا را تجویز کند و شما را ملزوم سازد تا چند هفته از آن مچ بند یا بریس استفاده نمایید. این بریس ها یا مچ بند های مخصوص به شما کمک می کند تا مفصل مچ پای خود را در حالی که دارید تحرک طبیعی پا و مچ پای خود را بازیابی می کنید تثبیت نمایید.
معمولاً اقدامات متداول در اولین مراجعه ی شما به فیزیوتراپی پس از بروز شکستگی لیسفرانک شامل ارزیابی اولیه است که طی آن، فیزیوتراپیست یک سری اطلاعات درباره ی میزان و شدت آسیب و وضعیت فعلی شما جمع آوری می کند. اختلالات شایع اندازه گیری شده طی این ارزیابی اولیه شامل موارد زیر است :
اقدامات اولیه فیزیوتراپیست پس از شکستگی لیسفرانک
معمولاً اقدامات متداول در اولین مراجعه ی شما به فیزیوتراپی پس از بروز شکستگی لیسفرانک شامل ارزیابی اولیه است که طی آن، فیزیوتراپیست یک سری اطلاعات درباره ی میزان و شدت آسیب و وضعیت فعلی شما جمع آوری می کند. اختلالات شایع اندازه گیری شده طی این ارزیابی اولیه شامل موارد زیر است :
- دامنه ی حرکتی
- استحکام - قدرت
- درد
- راه رفتن
- تورم
پس از جمع آوری اطلاعات در مورد وضعیت شما ، فیزیوتراپیست می تواند برای ایجاد دوباره ی تحرک طبیعی ، روش درمانی و مداخلات مناسب و صحیحی را برای شما تجویز کند و به مرحله ی اجرا در بیاورد.
روش درمانی و مداخلات مناسب برای آسیب دیدگی لیسفرانک
- روش های درمانی: ممکن است در پا شاهد تورم و همچنین درد باشید ، به خصوص در روز های اول پس از برداشتن گچ و آغاز به حرکت دادن پا و مچ پا. فیزیوتراپیست شما ممکن است تصمیم بگیرد از مدالیته ها و روش هایی از قبیل حمام های مخصوص ، یخ ، گرما یا تحریکات الکتریکی برای کنترل درد و تورم پا و مچ پا استفاده نماید. ممکن است نوع خاصی از تحریک الکتریکی تحت عنوان تحریک الکتریکی عصبی عضلانی برای کمک به عضلات شما جهت بازتوانی در انقباض صحیح استفاده شود. حتماً در مورد استفاده از عوامل و روشهای فیزیکی مورد کاربرد، هرگونه سوالی که در ذهن تان پیش می آید از فیزیوتراپیست خود بپرسید و تا جای ممکن در همه ی موارد با وی مشورت های لازم را به عمل آورید تا جای هیچ گونه نگرانی نباشد. بسیاری از عوامل و روش های جسمی ماهیتی منفعلانه دارند و بیشتر مطالعات نیز نشان می دهد که توانبخشی موفقیت آمیز ، شما را ملزم به انجام تمرین های فعال در ورزش و حرکت می کند.
- آموزش راه رفتن: آموزش راه رفتن یک دستورالعمل و تمرین تخصصی برای کمک به بهبود توانایی راه رفتن شما می باشد. ممکن است فیزیوتراپیست شما توصیه کند که در طول دوره ی توانبخشی تان از کدام وسیله ی کمکی استفاده کنید. شما ممکن است از استفاده از یک واکر به به استفاده از عصا ، که نسبت به واکر شما را در حرکت مستقل تر می سازد، ارتقا پیدا کنید ، و سپس به یک عصای چهارگانه یا یک عصای استاندارد پیشرفت نمایید ، و فیزیوتراپیست شما می تواند به خوبی به شما اطمینان دهد که دارید از وسیله ی کمکی مخصوص خود به درستی استفاده می کنید.
- ورزش درمانی: ورزش درمانی بعد از شکستگی لیسفران شامل تمرینات خاصی برای به دست آوردن تحرک طبیعی در پا و مچ پا می شود. تمرینات حرکتی و حتی تعادلی برای مچ پا می توانند به حرکت بهتر مچ پا و پای شما کمک کنند. تمرینات انعطاف پذیری باید بر بهبود طول عضلات مهم پا و مچ پای شما تمرکز کنند. با اجرای منظم و اصولی تمرینات مخصوص مچ پا می توان قدرت از دست رفته ی عضلات و استخوان های پا را مجددا بهبود بخشید. همچنان که به تدریج از طریق فیزیوتراپی دارید پیشرفت می کنید و تحرک بیشتری کسب می نمایید ، ممکن است تمرینات پیشرفته ی تعادلی و تکیه گاهی = وزن اندازی نیز داشته باشید. اگر می خواهید به همان پتانسیل و قدرت سطح بالای پاهای خود بازگردید ، ممکن است بنا به تشخیص و صلاح دید فیزیوتراپیست خود، تمرینات پرشی و حفظ تعادل با هدف عادت دادن بدن به پرش و فرود آمدن روی پای شما لازم باشد و تجویز گردد.
- درمان دستی: درمان دستی به این گونه است که فیزیوتراپیست شما با استفاده از دستان خود برای بهبود تحرک ، پای شما را به سمت خاصی حرکت می دهد. اگر شما جراحی کرده اید ، ممکن است برای بهبود تحرک بافت اسکار جراحی (بافت متورم و گاها قرمز رنگی که پس از جراحی و بخیه زدن در محل جراحی باقی می ماند و باید به تدریج توسط مداخلات توان بخشی بهبود یابد) روی پای شما ، تحرک دادن بافت اسکار توسط فیزیوتراپیست لازم باشد. ممکن است برای بهبود حرکت در اطراف مفاصل پا و مچ پای شما ، تحرکات مفصلی نیز انجام شود ، اگرچه باید مراقب بود که مفصل لیسفرانک یا مفصل های نزدیک به محل شکستگی را تحریک نکنید.
چند ماه پس از آسیب دیدگی ، باید به طور طبیعی راه بروید و درد در پای شما به حداقل میزان خود برسد. بعضی اوقات ، ممکن است پای شما برای چند ماه بیشتر از زمان مورد انتظارش درد بگیرد و بسته به شدت آسیب دیدگی ، شما هنگام راه رفتن کمی لنگ بزنید! اگر در مورد تحرک عملکردی و نتیجه ی مداخلات توان بخشی خود پس از شکستگی لیسفرانک هر گونه نگرانی دارید ، لازم است که حتماً با پزشک و متخصص فیزیوتراپی خود آن را در میان بگذارید.
اگر شما سابقه ی جراحی ریداکشن جا اندازی استخوانی یا ORIF داشته اید ، ممکن است بسته به شرایط و عواملی خاص، پزشک متخصص تشخیص دهد که وسیله ی نگهدارنده ای را که برای تثبیت استخوان هایتان در پای شما کار گذاشته شده است ، باید برداشته شود. این مسئله ممکن است به این دلیل ضروری باشد تا حرکت طبیعی دوباره در پای شما ایجاد گردد. با پزشک معالج خود در این باره صحبت کنید تا ببینید آیا این گزینه برای شما بعد از شکستگی لیسفرانک گزینه ای مناسب و ضروری می باشد یا خیر. همچنین ، ممکن است عارضه ی آرتروز نسبی پا بعد ها در پای بهبود یافته ی شما بعد از شکستگی لیسفرانک رخ دهد ، به خصوص اگر سطح مفصلی پای شما آسیب دیده باشد.
کلام پایانی:
شکستگی لیسفرانک می تواند یک آسیب دردناک باشد که قادر است توانایی راه رفتن ، کار یا انجام فعالیت های ورزشی یا تفریحی شما را محدود سازد. با مشارکت فعال در یک برنامه ی فیزیوتراپی ، می توانید به سرعت و با اطمینان کافی به عملکرد و فعالیت طبیعی خود بازگردید.
درباره هوم ویزیت
هوم ویزیت یک استارت آپ فعال در زمینه خدمات پزشکی و مراقبتی در منزل است که به صورت پلتفرمی کار می کند که بیماران را به پزشکان ،پرستاران و فیزیوتراپ ها وصل می کند.هوم ویزیت با همراهی تیمی مجرب و کاربلد، پزشک و فیزیوتراپ و یا متخصص مناسب با وضعیت بیمار را به منزل شما اعزام میکند.
برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید. 02147629600